Europa ma deal dla Iranu. Na stole opóźnienie sankcji, a ceną rozpoczęcie rozmów

1 tydzień temu 13

2025-07-25 08:12

publikacja
2025-07-25 08:12

Podczas piątkowych rozmów w Stambule kraje europejskie mogą zaoferować Iranowi przedłużenie terminu ponownego nałożenia międzynarodowych sankcji w zamian za współpracę i wznowienie rozmów - powiadomił brytyjski dziennik „Financial Times”, powołując się na informacje uzyskane od zachodnich dyplomatów.

Europa ma deal dla Iranu. Na stole opóźnienie sankcji, a ceną rozpoczęcie rozmów

Przedstawiciele Wielkiej Brytanii, Francji i Niemiec (tzw. E3) mają spotkać się w piątek w Stambule z delegacją Iranu. Będą to pierwsze rozmowy między Republiką Islamską a mocarstwami zachodnimi od czasu czerwcowej 12-dniowej wojny Izraela z Iranem, w której na krótko wzięły udział Stany Zjednoczone.

Europejscy sygnatariusze porozumienia nuklearnego z 2015 r., które upadło po jednostronnym wycofaniu się z niego prezydenta USA Donalda Trumpa w trakcie jego pierwszej kadencji (2017-21), muszą podjąć decyzję, czy uruchomić tzw. mechanizm szybkiego przywracania (snapback). Dzięki temu rozwiązaniu przywrócono by sankcje ONZ, zniesione na mocy porozumienia.

E3 prawdopodobnie zaproponuje przedłużenie Iranowi terminu obowiązywania sankcji ONZ o kilka miesięcy - poinformowali „Financial Times” wysocy rangą zachodni dyplomaci. W innym przypadku państwa Zachodu musiałyby podjąć decyzję o uruchomieniu procedury przywracania sankcji do połowy września – na miesiąc przed wygaśnięciem kluczowych klauzul umowy z 2015 r., co ma nastąpić 18 października.

Dyplomaci potwierdzili w rozmowie z „FT”, że ewentualne przedłużenie mogłoby potrwać kilka miesięcy i wymagałoby rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ.

Niektórzy radykalni irańscy politycy zagrozili wycofaniem się Teheranu z Traktatu o nierozprzestrzenianiu broni nuklearnej (NPT), jeśli sankcje ONZ zostaną przywrócone. Iran zawiesił już współpracę z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej (MAEA).

Niemniej, wiceminister spraw zagranicznych Iranu Kazem Garibabadi poinformował w środę, że w najbliższych tygodniach do Teheranu przybędzie zespół techniczny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA), aby wynegocjować „nowy tryb” współpracy. Podkreślił jednak, że strona irańska nie zezwoli inspektorom na wstęp do obiektów nuklearnych.

Iran przeprowadził w tym tygodniu w Teheranie rozmowy z Rosją i Chinami — innymi sygnatariuszami porozumienia z 2015 r. Nie ujawniono żadnych szczegółów dotyczących tych negocjacji.

Władze Iranu utrzymują, że program nuklearny tego państwa ma charakter wyłącznie pokojowy, choć Teheran wzbogaca uran do poziomu nie używanego w żadnych cywilnych zastosowaniach, za to pozwalającego na szybkie dostosowanie go do potrzeb militarnych.

Minister spraw zagranicznych Iranu Abbas Aragczi powiedział w czwartek na antenie telewizji państwowej, że rozmowy z E3 nie oznaczają zmiany stanowiska republiki. - Świat powinien wiedzieć po wojnie, że pozycja Iranu się nie zmieniła i nadal jest silna – przekonywał. - Wzbogacanie uranu będzie kontynuowane i nie pójdziemy na kompromis w kwestiach dotyczących praw narodu irańskiego - zadeklarował. (PAP)

os/ szm/