2025-07-23 16:43
publikacja
2025-07-23 16:43
Jastrzębska Spółka Węglowa uruchomiła projekt badawczo-rozwojowy METH2GEN, którego celem jest jednoczesne ograniczenie zagrożenia metanowego w kopalniach i przekształcenie odpadowego metanu w wodór - podała w środę spółka.



Budżet całego projektu, który wspierają koordynowane przez Europejską Agencję Wykonawczą ds. Badań Naukowych środki Funduszu Badawczego Węgla i Stali (RFCS) wynosi 25,6 mln euro, z czego po stronie JSW - ponad 20 mln euro.
Jak przekazał w środę Tomasz Siemieniec z biura prasowego JSW, projekt METH2GEN zakłada wdrożenie nowoczesnej metody odmetanowania górotworu z użyciem wierceń kierunkowych, znacząco zwiększających efektywność ujmowania metanu w kopalniach, w tym m.in. w kopalni Budryk.
Dzięki temu możliwe ma być osiągnięcie efektywności odmetanowania ścian eksploatacyjnych na poziomie ok. 70 proc. (obecnie całościowo systemami odmetanowania w JSW ujmowanych jest ok. 35-40 proc. metanu wydzielającego się wraz z postępami wydobycia). To z kolei przełoży się na większe bezpieczeństwo, redukcję kosztów i ograniczenie emisji metanu do atmosfery.
Drugi filar projektu METH2GEN to budowa instalacji do produkcji wodoru z nadmiarowego metanu, który obecnie jest spalany lub wypuszczany do atmosfery. W technologii SMR (Steam Methane Reforming) metan ma być przekształcany w wodór, a powstający przy tym dwutlenek węgla ma być wychwytywany i wykorzystywany w profilaktyce przeciwpożarowej.
- To rozwiązanie przełomowe, bo pozwoli na 100-procentowe wykorzystanie metanu ujmowanego w stacjach odmetanowania, co ma ogromne znaczenie w kontekście unijnych regulacji metanowych - podkreślił dyrektor biura odmetanowania i gospodarki metanem JSW Artur Badylak.
Wodór produkowany w ten sposób ma być znacznie tańszy niż wodór wytwarzany w drodze elektrolizy, a zapotrzebowanie na ten gaz rośnie w związku z rozwojem technologii dekarbonizacji w Polsce i na świecie.
JSW prowadzi obecnie procedury zakupu specjalistycznych wiertnic kierunkowych i wykonuje odwierty w celu wyznaczenia lokalizacji wykonania wierceń kierunkowych. Równolegle trwają prace badawcze pod kątem wyznaczenia miejsca, w którym powstanie instalacja do produkcji wodoru.
Projekt METH2GEN jest jednym z czterech dużych projektów współfinansowanych przez UE, jakie obecnie realizuje biuro odmetanowania i gospodarki metanem JSW. Łączny budżet tych inicjatyw to ponad 63,8 mln euro.
Projekt REM, rozpoczęty 1 stycznia 2023 r., dotyczy równoległego układu odmetanowania w kopalni Pniówek. Chodzi o pozyskanie i gospodarcze zagospodarowanie metanu wydzielającego się w partiach kopalni, w których już zakończono wydobycie (niezależnie od odmetanowania bieżącego).
Pozostałe dwa - poza METH2GEN - projekty w zakresie metanu z udziałem JSW zakładają: podniesienie efektywności odmetanowania istniejących systemów poprzez ich automatyzację (pod nazwą Mastermind, współfinansowany z programu Horyzont Europa) oraz identyfikację przeszkód dla efektywnego wdrożenia technologii wykorzystania metanu (ProVAM, współfinansowany z RFCS).
Metan jest gazem cieplarnianym o potencjale 28-krotnie większym od dwutlenku węgla. Stąd m.in. ogłoszone w ub. roku rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady dot. redukcji emisji metanu w sektorze energetycznym. Znając tę perspektywę JSW w 2022 r. ogłosiła strategię środowiskową, której celem pośrednim jest zredukowanie śladu węglowego spółki o 30 proc. do 2030 r. (wobec 2018).
Ponieważ 70 proc. śladu węglowego JSW daje metan, spółka realizuje we wszystkich swoich zakładach plan podniesienia efektywności odmetanowania co najmniej do 50 proc. i zwiększenia gospodarczego wykorzystania ujmowanego metanu do co najmniej 95 proc. (PAP)
mtb/ mmu/