Niczym spojrzenie w wojenną przyszłość. USA mają tajny symulator wojenny

Wyobraź sobie świat, w którym gry wojenne (te strategiczne, a zarazem czasochłonne ćwiczenia używane przez planistów wojskowych) można uruchamiać i powtarzać w ciągu dni, a nie miesięcy. Pomyśl o systemie, który słucha, myśli i reaguje jak ludzki strateg, a jednocześnie przyspiesza cały proces i wskazuje nieoczekiwane zagrożenia, zanim pojawią się w realnym świecie. To nie odległa przyszłość, a budowana aktualnie rzeczywistość, tworząca nową granicę inteligentnego wsparcia decyzyjnego i mająca zmienić sposób, w jaki analitycy obronni przygotowują się na nieznane.

Tajna broń Pentagonu, czyli jak wojenne symulacje SI mogą odkrywać słabości wroga jeszcze przed bitwą

Laboratorium Fizyki Stosowanej Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa (APL) otwiera nową erę symulacji wojskowych dzięki dwóm zaawansowanym narzędziom (GenWar i SAGE), które wykorzystują generatywną sztuczną inteligencję, aby prześcignąć tradycyjne harmonogramy i ograniczenia gier wojennych. W przeciwieństwie do wcześniejszych formatów, które często zajmowały miesiące i wymagały zespołów specjalistów, GenWar łączy duże modele językowe (LLM) z symulacjami o wysokiej wierności, takimi jak AFSIM. Tłumaczy polecenia w prostym języku angielskim na prawidłowe dane wejściowe symulacji i tworzy scenariusze w ciągu dni, a nie miesięcy.

Czytaj też: HIMARS na sterydach zapoczątkuje nowy wymiar wojny. GMARS zmieni to, jak postrzegamy artylerię rakietową

GenWar wbudowuje ludzki osąd bezpośrednio w cykl sprzężenia zwrotnego modelowania i symulacji. Jego interfejs czatowy pozwala nawet nietechnicznym użytkownikom (analitykom, planistom czy operatorom) zadawać pytania w języku naturalnym, intuicyjnie badać opcje strategiczne i podejmować decyzje na podstawie symulacji opartych na fizyce świata rzeczywistego. Sedno jego mocy tkwi w przyspieszeniu generowania strategii, bo użytkownicy mogą w nim tworzyć, modyfikować i oceniać dziesiątki możliwych scenariuszy w czasie, w którym tradycyjne metody pozwoliłyby stworzyć zaledwie jeden.

Czytaj też: Każdy strzał kosztuje mniej niż dziesięć centów

Strategic AI Gaming Engine, czyli SAGE, idzie o krok dalej, bo potrafi całkowicie zastąpić ludzkich graczy generatywnymi agentami SI. W fazie beta od początku sierpnia 2025 roku, SAGE umożliwia symulacje, w których całe posiedzenia w stylu Rady Bezpieczeństwa Narodowego z udziałem decydentów, doradców, przeciwników i arbitrów są prowadzone przez chatboty. Gdy SI “gra sama ze sobą”, zdarza się, że scenariusze schodzą na manowce, ale te zaskakujące, nietypowe wyniki są celowo analizowane w poszukiwaniu wniosków. Celem nie jest uzyskanie jednej poprawnej odpowiedzi, a wielu możliwości przy jednoczesnym ujawnianiu ukrytych wzorców, anomalii i nowych punktów widzenia, które mogą inspirować ludzkich decydentów.

Kolejna faza rozwoju tych narzędzi nie będzie odbywać się w otwartym laboratorium, bo trafią one do przestrzeni objętych klauzulą tajności. APL przygotowuje się do wdrożenia GenWar i SAGE w sieciach TS/SCI, co pozwoli im przetwarzać ściśle tajne dane o przeciwnikach i potencjalnych zagrożeniach. Przedstawiciele Departamentu Obrony, Wspólnoty Wywiadowczej i Departamentu Energii już wyrazili zainteresowanie wykorzystaniem tych systemów w realnym planowaniu strategicznym. Trudno się temu dziwić, bo ta zmiana oznacza radykalne przyspieszenie w szkoleniu i planowaniu strategicznym, ale rodzi też kluczowe pytania w kwestii stronniczości i halucynacji SI, przejrzystości procesu “myślowego” i kwestii roli człowieka, od którego wymaga się podejmowania sensownych decyzji strategicznych. Chociaż samo skrócenie czasu symulacji to ewidentna zaleta, ciągle pozostaje pytanie, czy głębia wniosków nie ucierpi wskutek eliminacji chaotycznej, ludzkiej debaty, typowej dla ćwiczeń przy stole.

Czytaj też: Interferencja destrukcyjna jako broń. Chińczycy opracowali system zakłóceń nowej generacji

GenWar i SAGE to coś więcej niż innowacje technologiczne. W praktyce są to eksperymenty zmieniające sposób, w jaki rodzi się, jest dyskutowana i przygotowywana strategia bezpieczeństwa narodowego. Łącząc interfejsy czatowe, tłumaczenie LLM i modelowanie o wysokiej wierności, te narzędzia czynią gry wojenne bardziej dostępnymi, skalowalnymi i wnikliwymi. Wraz z przeniesieniem ich do sieci tajnych, ich wpływ na kształtowanie polityki może być znaczący… ale pod warunkiem, że sceptycyzm, przejrzystość i nadzór ludzki pozostaną integralną częścią ich projektowania.