Reforma orzecznictwa w ZUS ma rozwiązać kryzys. Teraz pacjenci czekają i 100 dni na decyzję

• Napisz do mnie, jeśli chcesz podzielić się spostrzeżeniami, doświadczeniami lub historią zdrowotną: karolina.branska@medonet.pl
• Poznaj swój Indeks Zdrowia! Odpowiedz na te pytania
• Więcej aktualnych wiadomości znajdziesz na stronie głównej Onetu

Funkcjonowanie procedur orzecznictwa ma być uproszczone. Skorzystają na tym pacjenci, ale nie tylko

Ministerstwo Rodziny uważa, że trzeba wreszcie uporządkować cały system orzekania o niepełnosprawności. Chodzi o to, by jasno określić, jakie prawa i obowiązki mają osoby i instytucje biorące udział w tym procesie – od lekarzy po urzędników.

Resort chce też, by było wiadomo, co dokładnie powinno znaleźć się w orzeczeniu, jak i kiedy ma być ono doręczane, co można zrobić, jeśli ktoś się z nim nie zgadza, oraz jakie są konsekwencje złożenia odwołania. Obecnie te kwestie są opisane tylko częściowo albo regulowane wewnętrznymi dokumentami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, co prowadzi do chaosu i opóźnień. Nowe przepisy mają to zmienić.

Reforma nie likwiduje dwóch instancji w orzekaniu o niepełnosprawności, ale upraszcza ich skład. Zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji decyzję będzie podejmował jeden lekarz, a nie – jak dotąd – kilkuosobowa komisja. Dzięki temu ZUS będzie mógł lepiej zarządzać kadrami, bo nie trzeba będzie angażować trzech specjalistów do jednej sprawy. Co ważne, w drugiej instancji orzekać ma lekarz, który specjalizuje się w chorobie, z którą zmaga się pacjent – albo w dziedzinie z nią powiązanej. To ma zwiększyć trafność i jakość decyzji.

Czytaj też: Ręka nie odrośnie, zespół Downa nie zniknie. Zmiany w orzekaniu o niepełnosprawności.

"Zagwarantujemy, że w drugiej instancji będzie orzekał lekarz o specjalizacji zgodnej z główną chorobą ubezpieczonego albo o specjalizacji pokrewnej. Dziś na dyżurach mam ludzi mówiących, że ktoś ze schorzeniem kardiologicznym miał w komisji dwóch okulistów i neurologa. Lepiej mieć orzeczenie jednoosobowe od specjalisty niż wychodzić z wątpliwością, czy skład na pewno dobrze zna się na mojej chorobie lub urazie" — mówił w wywiadzie z Money.pl Sebastian Gajewski.

Ekspert poinformował, że projekt ustawy jest już gotowy i został zaakceptowany przez Stały Komitet Rady Ministrów. Obecnie czeka na rozpatrzenie przez komisję prawniczą. Sebastian Gajewski wyraził nadzieję, że dokument trafi pod obrady rządu jeszcze w sierpniu, co umożliwi jego skierowanie do Sejmu we wrześniu.

Podkreślił, że projekt zakłada gruntowną przebudowę systemu orzecznictwa lekarskiego w ZUS – zarówno jeśli chodzi o sposób zatrudniania lekarzy orzeczników, jak i procedury oraz strukturę całego systemu. Zaznaczył, że zmiany mają charakter fundamentalny, ponieważ obecne rozwiązania są jedną z przyczyn kryzysu – w niektórych oddziałach ZUS na orzeczenie lekarskie trzeba czekać nawet około 100 dni.

• To może cię zainteresować: Od teraz będzie łatwiej o sanatorium. Tak wyglądają skierowania od lipca.

Na pytanie o to, jak długo powinno trwać postępowanie orzecznicze, odpowiedział, że maksymalny czas został określony w ustawie na 30 dni. Zastrzegł jednak, że nie wlicza się w to okres potrzebny na uzupełnienie dokumentacji medycznej, ponieważ ZUS nie ma na niego wpływu. Dodał, że w ramach reformy wprowadzane są rozwiązania, które mają usprawnić kompletowanie dokumentów – m.in. możliwość ich elektronicznego pozyskiwania bezpośrednio od placówek medycznych.

Więcej medyków uzyska uprawnienia

Co ważne, w ramach planowanej reformy przewidziano rozszerzenie katalogu specjalistów uprawnionych do orzekania. Pielęgniarki mają zyskać możliwość wydawania decyzji w sprawie niezdolności do samodzielnej egzystencji, a fizjoterapeuci – w zakresie rehabilitacji leczniczej przy schorzeniach układu ruchu.

Zmianie mają ulec również zasady zatrudniania lekarzy orzeczników. Poza kadrą kierowniczą będą oni mogli wybierać między umową o pracę a kontraktem cywilnoprawnym, co – jak podkreślają autorzy projektu – lepiej odpowiada samodzielnemu charakterowi ich pracy.

Polecamy także: Pielęgniarki z nowymi uprawnieniami. Pacjenci odetchną z ulgą.

Zmiany w terminach w orzecznictwie

Pacjentów może ucieszyć planowane skrócenie i pełne uregulowanie terminów orzekania. Projekt ustawy ma na celu pełne uregulowanie terminów wydawania orzeczeń oraz terminów rozpatrywania środków prawnych od tych orzeczeń. Planowane jest także wprowadzenie środków zwalczania nieterminowości w ich wydawaniu. Oznacza to, że pacjenci powinni oczekiwać na decyzje ZUS w bardziej przewidywalnych i krótszych ramach czasowych, co było dotąd problemem ze względu na fragmentaryczne regulacje.

W tej kwestii ważny był również postulat, który opisywaliśmy w artykule: Zupełnie nowe zasady dla niepełnosprawnych. Tak będą wyglądały orzeczenia.